گیاه کتان از دسته گیاهان گلدار، رده دولپه‌ای‌ها، راسته مالپیگی‌سانان، تیره کتانیان، سرده کتان می‌باشد. کتان اصالتاً متعلق به سرزمین‌های ساحل مدیترانه شرقی تا کشور هندوستان می‌باشد و احتمالاً برای نخستین بار در منطقه هلال حاصلخیز توسط کشاورزان پرورش یافت. گیاه کتان به شکل گسترده‌ای در اتیوپی و مصر باستان کشت می‌گردید. در کشور گرجستان، در غارهایی که متعلق به دوران ماقبل تاریخ است،درادامه مطلب زیر با خواص تخم کتان اشنا خواهیم شد.
افزودن دانه‌های تخم کتان به رژیم غذایی روزانه سبب افزایش سلامتی قلب و سلامت سیستم گوارش می‌شود، از طرفی این دانه‌ها سبب کنترل وزن شده و پیشگیری‌کننده از سرطان نیز می‌باشند.
تحقیقات اخیر حاکی از آن است که دانه‌های تخم کتان سبب کاهش کلسترول، تثبیت قند خون، جلوگیری از پوکی استخوان، کمک به کاهش وزن، افزایش سلامت سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از سرطان می‌شوند.
چگونگی مصرف تخم کتان
بهتر است دانه‌های تخم کتان را خریداری کرده و خود آن را در منزل آسیاب نمایید. از آنجایی که تخم کتان یک دانه روغنی است، خرید تخم کتانی که قبلاً آسیاب شده، ممکن است گذشت زمان سبب اکسیده شدن آن گردد، در حالی که شما می‌توانید دانه‌های تخم کتان را خریداری کرده و به هنگام مصرف و به میزان نیاز خود، آن را با آسیاب برقی در منزل آسیاب نمایید و به شکل پودر درآورید و مصرف کنید.
دانه‌های تخم کتان می‌توانند بیش از یک سال قابل مصرف باشند.
بهتر است پودر تخم کتان را در دمای اتاق نگهداری کنید. میزان مصرف تخم کتان برای افراد سالم و بزرگ‌سال که در مصرف آن محدودیتی ندارند، یک قاشق سوپ‌خوری در روز می‌باشد.
محققان اظهار می‌دارند مردانی که در معرض خطر ابتلا به سرطان پروستات می‌باشند، باید از مصرف تخم کتان اجتناب نمایند .
برای افراد جوان تر، بیشتر از یک قاشق چای‌خوری در روز توصیه نمی‌گردد. از آنجایی که تخم کتان حاوی فیبر بالایی می‌باشد، برای وارد کردن آن در رژیم غذایی خود از میزان کم شروع کنید و به تدریج آن را افزایش دهید.
یک قاشق سوپ‌خوری تخم کتان حاوی ۳۶ کیلوکالری و یک قاشق سوپ‌خوری از تخم کتان آسیاب شده حاوی ۵۰ کیلوکالری انرژی می‌باشد.
از آنجایی که دانه‌های تخم کتان طعم و مزه سبک و ملایمی دارند، می‌توانید به چندین روش آن را در رژیم غذایی روزانه خود وارد نموده و مصرف کنید.
فواید تخم کتان
* تخم کتان می‌تواند سبب کاهش کلسترول خون و همچنین پایین آمدن قند خون گردد. فیبر محلول موجود در تخم کتان می‌تواند سبب کاهش کلسترول گردد و از افزایش پلاک در خون جلوگیری کند و در نتیجه از تنگ شدن دیواره عروق خونی که می‌تواند منجر به افزایش فشار خون و در نهایت سکته و حملات قلبی گردد، جلوگیری و پیشگیری نماید. فیبر موجود در تخم کتان همچنین می‌تواند از افزایش قند خون در بیماران دیابتی جلوگیری کند.
* تخم کتان از پوکی استخوان و تحلیل رفتن بافت استخوانی جلوگیری می‌کند. تحقیقاتی که بر روی موش‌های آزمایشگاهی انجام شد، حاکی از به تأخیر افتادن تحلیل استخوانی در موش‌های آزمایشگاهی بود که با تخم کتان تغذیه شده بودند و این امر به سبب وجود اسیدهای چرب امگا-۳ موجود در تخم کتان می‌باشد.
* تخم کتان برای افرادی که تمایل به کاهش وزن و کنترل وزن دارند بسیار مناسب می‌باشد. خوردن تخم کتان ۳۰ دقیقه قبل از خوردن وعده غذایی سبب پر شدن معده و احساس سیری در افراد شده و در نتیجه موجب کنترل اشتها و کم خوری می‌شود.
تخم کتان و روغن آن
* سبب بهبود سیستم گوارش بدن می‌گردد. فیبر موجود در تخم کتان از بروز یبوست جلوگیری می‌کند و سبب هضم و دفع به موقع گردیده و به سلامت سیستم گوارش کمک می‌نماید.
* ایمنی بدن را افزایش می‌دهد. ala موجود در تخم کتان سبب کاهش التهابات و در نتیجه عملکرد بهتر سیستم ایمنی بدن می‌گردد. تحقیقات اخیر نشان داده‌اند که تخم کتان می‌تواند سبب کاهش برخی ناهنجاری‌های التهابی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس و پسوریازیس گردد.
* جلوگیری کننده از سرطان است. تحقیقات نشان می‌دهند تخم کتان نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به سرطان به ویژه سرطان روده و سینه دارد. این گیاه به علت دارا بودن آنتی‌اکسیدان‌های مهمی همچون لیگنان‌ها که نقش مهمی در مبارزه با سرطان دارند، می‌تواند با پیشگیری از رشد سلول‌های سرطانی، با سرطان مبارزه کند.
