آنچه در مورد ماه گرفتگی روی پوست نمیدانید

دلایل و خرافات سنتی زیادی راجع به ماه‌گرفتگی وجود دارد كه هیچ كدام ریشه علمی نداشته و رد شده‌اند. برای شناخت بیشتر این عارضه و راه‌های درمان آن با دكتر سارا توكلی، متخصص پوست به گفتگو نشستیم.

وی با اشاره به این‌كه این ضایعه پوستی هیچ ارتباط علمی با ماه و كسوف ندارد، می‌گوید:خال ارغوانی كه همان ماه‌گرفتگی متداول از نظر پزشكان است، یكی از انواع این بیماری پوستی است. این خال‌های ارغوانی‌رنگ، شایع‌ترین تغییر فروم عروقی (مویرگی) است كه حدود یك تا ۳ درصد نوزادان به آن مبتلا هستند. هنوز از نظر علمی، دلیل قانع‌كننده‌ای برای بروز ماه‌گرفتگی وجود ندارد؛ اما شواهدی وجود دارد كه نقش ضعیف ژنتیك را در آن مطرح می‌كنند؛ ولی بیشتر موارد اتفاقی رخ می‌دهد و مادرزادی هستند.

به گفته وی، محل شایع آن صورت و گردن است؛ ولی در هر جای بدن ممكن است دیده شود. ابتدا ضایعه به شكل لكه‌ها یا تكه‌های مسطح چند‌میلیمتری تا چند سانتی‌متری است كه سرخ و ارغوانی‌رنگ با حدود منظم هستند و بتدریج بدون تغییر در اندازه رنگ آن تیره‌تر شده و ممكن است به طور پراكنده در سطح آن برجستگی‌های عروقی ظاهر شود و ظاهری شبیه سنباده به آن بدهد.

دكتر توكلی تاكید می‌كند: نكته مهم درباره این خال‌های ارغوانی این است كه امكان وجود آنها در اندام‌های داخلی مثل كبد، طحال و حتی مغز وجود دارد كه باید تحت درمان قرار گیرد. اگر نوزادی با ماه‌گرفتگی ارغوانی روی بدن به دنیا آمد، باید تحت نظر پزشك، از اندام‌های داخلی او عكسبرداری شود تا مشخص شود كه این كلاف‌های عروقی در داخل بدن او نیستند؛ چراكه مخصوصا اگر این خال‌های عروقی در مغز رخ دهد، می‌تواند باعث بروز تشنج و عقب‌افتادگی شود و باید سریع تشخیص داده شود و تحت درمان قرار گیرد.

وی می‌افزاید: دقت كنید كه ماه‌گرفتگی نوزاد اگر نزدیك چشم او بود، باید متخصص چشم او را تحت نظر داشته باشد؛ چراكه احتمال بروز آب سیاه چشم نیز در این افراد وجود دارد.

دكتر توكلی می‌گوید: بهترین نوع درمان برای این نوع ماه‌گرفتگی لیزر است كه البته به چندین جلسه متوالی احتیاج دارد و درمان آن نیز صددرصد نیست. خالكوبی با رنگدانه‌های به رنگ پوست نیز یكی از راه‌هاست كه توصیه نمی‌شود و خیلی هم موفقیت‌آمیز نیست. دركل درمان قطعی برای این ماه‌گرفتگی وجود ندارد و بهترین راه پوشانیدن آنها با لوازم آرایشی به رنگ پوست است.

لخته‌های ماهی مانند نیز نوع دوم ماه‌گرفتگی است كه فرم خفیف و گذرای خال ارغوانی است و به علت اتساع موضعی عروق ایجاد می‌شود. این خال‌ها به شكل لكه‌های كوچك و پهن صورتی‌رنگ روی پوست به‌وجود می‌آیند كه در یك‌سوم نوزادان وجود دارد. این گروه خال‌ها روی گردن، بین چشم‌ها، روی پیشانی، بینی و لب بالایی و پلك‌ها ظاهر می‌شوند و تعدادی از آنها با گذشت زمان كمرنگ می‌شوند و تقریبا تا یك‌سالگی محو می‌شوند، البته ۳۰ تا ۴۰ درصد خال‌های پشت گردن باقی می‌مانند.

براساس گفته دكتر توكلی، این نوع ماه‌گرفتگی نیازی به درمان ندارد و درمانی نیز برای آن نیست؛ چراكه معمولا خودبه‌خود از بین می‌روند.

این متخصص پوست می‌گوید: نقاط شیر قهوه‌ای هم دسته دیگر از ماه‌گرفتگی مسطح و بیضی شكل هستند و از قهوه‌ای روشن تا تیره دسته‌بندی می‌شوند. معمولا در نیم‌تنه، نشیمنگاه و پاها به وجود می‌آیند و گاهی اوقات با افزایش سن و با گذشت زمان تیره‌تر می‌شوند؛ اما مشكلی ایجاد نمی‌كنند؛ اما اگر این خال‌ها بزرگ‌تر از یك سكه باشند، باید به پزشك مراجعه كرد؛ چراكه ممكن است نشانه بیماری دیگری باشد. این خال‌ها نیز نیازی به درمان ندارند.